بسیاری از افراد با شروع یک رژیم غذایی انتظار دارند به سرعت وزن کم کنند، اما این روند همیشه آنطور که انتظار میرود پیش نمیرود. دلایل مختلفی میتواند مانع از کاهش وزن موثر با رژیم غذایی شود، از عادات نادرست گرفته تا فاکتورهای پزشکی. در ادامه مقاله از مجله سلامتی جیم جو به برخی از این دلایل پنهان لاغر نشدن با رژیم غذایی پرداخته و نکات مهمی را برای غلبه بر آنها ارائه میدهیم.
👇دسترسی سریع
Toggleیکی از مهمترین عوامل در لاغری، میزان کالری مصرفی است. برای کاهش وزن باید کالری مصرفی روزانه کمتر از کالریای باشد که بدن میسوزاند. بسیاری از افراد، کالری مصرفی خود را نادرست تخمین میزنند. شاید در نگاه اول بهنظر برسد که غذاهای کمکالری مصرف میکنید، اما میانوعدههای کوچک یا نوشیدنیها ممکن است مقدار زیادی کالری به رژیم شما اضافه کنند.
راهکار:
برای محاسبه دقیق کالری، از اپلیکیشنهای ثبت کالری یا دفترچهای برای یادداشت غذاهای روزانه استفاده کنید. این کار به شما کمک میکند که بیشتر دقت کنید و غذاهای پرکالری پنهان را شناسایی کنید.
سایر مقالات 👈 رژیم غذایی کم کالری
حتی با داشتن کالری مناسب، انتخاب نادرست مواد غذایی میتواند باعث توقف کاهش وزن شود. بهطور مثال، مواد غذایی با شاخص گلیسمی بالا (مثل نان سفید و شکر) باعث افزایش قند خون و تحریک اشتها میشوند. این موارد میتوانند بهطور غیرمستقیم سبب پرخوری و انباشت چربی شوند.
راهکار:
غذاهای با شاخص گلیسمی پایین (مثل سبزیجات، غلات کامل و پروتئینهای بدون چربی) را جایگزین کنید. این غذاها به حفظ قند خون پایدار کمک کرده و احساس سیری طولانیتری ایجاد میکنند.
پروتئین نقش بسیار مهمی در فرآیند کاهش وزن دارد، زیرا احساس سیری طولانیتری ایجاد میکند و بدن برای هضم آن کالری بیشتری مصرف میکند. همچنین پروتئین به حفظ و ساخت بافت عضلانی کمک میکند؛ عضلات بیشتر به معنی افزایش میزان سوخت و ساز بدن است.
راهکار:
حداقل ۲۰ تا ۳۰ درصد از کالری روزانه خود را از منابع پروتئینی مانند مرغ، ماهی، تخممرغ و حبوبات تأمین کنید تا احساس سیری بیشتر و سوخت و ساز بالاتری داشته باشید.
استرس و کمبود خواب تأثیر زیادی بر کاهش وزن دارند. استرس میتواند هورمون کورتیزول را افزایش دهد، که باعث تجمع چربی در ناحیه شکم (چاقی شکمی)میشود. کمبود خواب نیز باعث افزایش هورمون گرسنگی (گرلین) و کاهش هورمون سیری (لپتین) میشود، که بهطور مستقیم باعث افزایش اشتها و تمایل به مصرف غذاهای پرکالری میشود.
راهکار:
مدیریت استرس از طریق تمرینات تنفسی، یوگا یا مدیتیشن و داشتن حداقل ۷-۸ ساعت خواب شبانه به بهبود روند کاهش وزن کمک میکند.
عدم انجام تمرینات ورزشی کافی یا انجام تمرینات بسیار شدید و مداوم، هر دو میتوانند کاهش وزن را کند کنند. فعالیت بدنی ناکافی به این معنی است که کالری سوزانده نمیشود و در طرف مقابل، تمرینات شدید بدون استراحت کافی میتواند بدن را تحت فشار قرار داده و ذخیره چربی را افزایش دهد.
راهکار:
تمرینات ورزشی متعادل مانند پیادهروی، دوچرخهسواری یا وزنهبرداری سبک با استراحت کافی را به برنامه خود اضافه کنید. این تمرینات به افزایش سوخت و ساز و بهبود عملکرد متابولیک کمک میکنند.
برخی از مشکلات هورمونی، از جمله کمکاری تیروئید، سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)، و مقاومت به انسولین میتوانند روند کاهش وزن را مختل کنند. این مشکلات میتوانند به افزایش وزن و کاهش توانایی بدن در سوزاندن چربیها منجر شوند.
راهکار:
در صورت عدم موفقیت در کاهش وزن با وجود رعایت رژیم و ورزش، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و تستهای هورمونی انجام دهید. درمان مشکلات هورمونی ممکن است باعث بهبود روند کاهش وزن شود.
یکی دیگر از موانع کاهش وزن، نداشتن انگیزه کافی یا داشتن توقعات غیرواقعی است. کاهش وزن نیازمند زمان است و با رعایت رژیم غذایی و فعالیت بدنی مداوم، نتایج بهتر و پایدارتری به دست میآید. انتظار کاهش وزن سریع و فوری میتواند باعث ناامیدی و در نهایت ترک برنامه شود.
راهکار:
روی پیشرفتهای کوچک تمرکز کنید و اهداف کوتاهمدت و قابل دستیابی تعیین کنید. هر قدم کوچک به شما انگیزه بیشتری میدهد و در مسیر موفقیت حفظتان میکند.
آب نقش مهمی در فرآیندهای متابولیک بدن دارد و کمبود آب میتواند مانع کاهش وزن شود. آب به بهبود عملکرد سیستم گوارشی و دفع سموم کمک میکند و میتواند اشتها را بهطور طبیعی کاهش دهد. همچنین برخی افراد احساس تشنگی را با گرسنگی اشتباه میگیرند و در نتیجه بهجای نوشیدن آب، غذای اضافی مصرف میکنند که این خود منجر به افزایش کالری دریافتی و در نتیجه افزایش وزن میشود.
راهکار:
روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید و مصرف مایعات را در طول روز متعادل کنید. همچنین میتوانید قبل از هر وعده غذایی یک لیوان آب بنوشید تا اشتهای خود را کاهش داده و از پرخوری جلوگیری کنید.
یکی از رایجترین دلایل لاغر نشدن، عدم توجه به اندازه وعدههای غذایی است. حتی اگر غذای سالم و کمکالری مصرف کنید، اگر بیش از نیاز بدن غذا بخورید، کالری اضافی به چربی تبدیل میشود. خوردن بیش از حد، حتی از غذاهای سالم مانند آجیل یا میوه، میتواند در طولانیمدت مانع کاهش وزن شود.
راهکار:
از بشقابهای کوچکتر استفاده کنید و وعدههای غذایی خود را به دقت اندازهگیری کنید. همچنین میتوانید وعدههای غذایی را به چند بخش تقسیم کنید تا احساس سیری بیشتری داشته باشید و از پرخوری جلوگیری شود.
میانوعدههای کوچک که معمولاً به آنها بیتوجهی میشود، ممکن است کالری زیادی به بدن وارد کنند. این میانوعدهها شامل نوشیدنیهای شیرین، شکلاتها، چیپس و انواع غذاهای آماده هستند که بهظاهر کمحجم اما پرکالریاند. این موارد میتوانند بهراحتی برنامهی کالری روزانه را به هم بریزند و مانع از کاهش وزن شوند.
راهکار:
از مصرف میانوعدههای پرکالری خودداری کنید و در صورت نیاز، میانوعدههای سالم مانند سبزیجات تازه، میوههای کمشیرینی و آجیل خام را در برنامه خود جای دهید.
فیبر به بهبود هضم غذا کمک کرده و احساس سیری طولانیمدت ایجاد میکند. مصرف ناکافی فیبر میتواند منجر به یبوست، نفخ و افزایش اشتها شود، که همه این عوامل میتوانند مانع از کاهش وزن باشند. غذاهای پر فیبر به کاهش سطح قند خون نیز کمک میکنند، که این امر تأثیر مهمی در کنترل وزن دارد.
راهکار:
مصرف روزانه میوهها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل را افزایش دهید تا فیبر کافی دریافت کنید. فیبرهای محلول مانند آنچه در سیب، جو و لوبیا وجود دارد بهویژه در کنترل اشتها مؤثر هستند.
رژیمهای بسیار محدود و یکنواخت که گروههای غذایی خاصی را حذف میکنند، ممکن است در کوتاهمدت وزن کاهش دهند، اما معمولاً در طولانیمدت به دلیل عدم دریافت مواد مغذی کافی و احساس خستگی، انگیزه فرد را کم کرده و حتی منجر به بازگشت وزن از دست رفته میشوند. این نوع رژیمها همچنین میتوانند باعث کاهش متابولیسم شوند که مانع از ادامه کاهش وزن میشود.
راهکار:
از رژیمهای متعادل و متنوع استفاده کنید که همه گروههای غذایی را در حد متعادل شامل میشود. بهجای حذف کامل برخی غذاها، از هر گروه غذایی به مقدار مناسب استفاده کنید تا مواد مغذی کافی دریافت کنید و رژیم خود را پایدار نگه دارید.
برخی از شرایط پزشکی پنهان مانند عدم تعادل هورمونی، مشکلات گوارشی، یا بیماریهای التهابی میتوانند مانع از کاهش وزن شوند. این شرایط ممکن است بر روی میزان سوختوساز بدن، اشتها، و هضم غذا تأثیر بگذارند و باعث شوند بدن نتواند بهدرستی چربیسوزی کند.
راهکار:
اگر با وجود رژیم و ورزش همچنان کاهش وزن ندارید، بهتر است با یک پزشک مشورت کنید تا از لحاظ شرایط پزشکی بررسیهای لازم انجام شود و در صورت نیاز درمان مناسبی انجام شود.
کاهش وزن بدون برنامه مشخص و هدفگذاری اصولی میتواند باعث سردرگمی و ناامیدی شود. اگر هدفهای مشخص و قابلاندازهگیری نداشته باشید، احتمالاً به زودی انگیزهتان را از دست خواهید داد و رژیم را رها خواهید کرد. برنامهریزی مناسب به شما کمک میکند تا روند پیشرفت خود را دنبال کنید و از اشتباهات رایج دوری کنید.
راهکار:
اهداف مشخص و واقعبینانه تعیین کنید، مثلاً کاهش ۵ کیلوگرم در طول دو ماه. برای هر هفته یا ماه برنامهریزی کنید و پیشرفت خود را ثبت کنید تا انگیزهتان حفظ شود.
احساس تنهایی یا عدم حمایت اطرافیان میتواند باعث شود فرد نتواند رژیم را ادامه دهد. داشتن حمایت اجتماعی و افراد مشوق در مسیر کاهش وزن، میتواند به شما انگیزه دهد و احساس تعهد بیشتری ایجاد کند. احساسات منفی و تنشهای روانی هم ممکن است به پرخوری عصبی منجر شوند.
راهکار:
سعی کنید به گروههای حمایتی کاهش وزن بپیوندید، یا از دوستان و خانواده بخواهید که در این مسیر همراهتان باشند. همچنین از تکنیکهای آرامشبخش مانند مدیتیشن، مشاوره و تکنیکهای مقابله با استرس استفاده کنید تا احساسات منفی را مدیریت کنید.
کاهش وزن بهعنوان یک فرآیند پیچیده نیازمند توجه به جزئیات بسیاری است. ترکیبی از رژیم غذایی لاغری صحیح، ورزش منظم، خواب کافی، مدیریت استرس، و بررسی وضعیت سلامت عمومی میتواند به شما در رسیدن به وزن مطلوب کمک کند. هر مرحله و نکتهای که در بالا ذکر شد، میتواند مانعی برای کاهش وزن باشد و درک این عوامل به شما کمک میکند تا با دید بازتری به فرآیند لاغری بپردازید و نتایج پایدارتری به دست آورید.
منبع: healthline