عمل بای پس معده یکی از موثرترین روش های جراحی برای کاهش وزن در افراد مبتلا به چاقی مفرط است. این روش از طریق کاهش اندازه معده و تغییر مسیر دستگاه گوارش، باعث کاهش جذب کالری و کنترل اشتها می شود. هرچند بیشتر افراد پس از این عمل کاهش وزن چشمگیری را تجربه می کنند، اما در برخی موارد، بازگشت وزن در سال های پس از جراحی رخ می دهد. در این مقاله از مجله لاغری و تناسب اندام جیم جو، به بررسی دلایل بازگشت وزن بعد از عمل بای پس، راهکارهای پیشگیری و مدیریت این مشکل می پردازیم.
👇دسترسی سریع
Toggleیکی از عوامل اصلی بازگشت وزن، گشاد شدن معده کوچک شده است. معده که پس از عمل به شدت کوچک می شود، ممکن است در طول زمان انعطاف پذیر شده و اندازه آن افزایش یابد. این موضوع باعث می شود که فرد بتواند حجم بیشتری از غذا را در یک وعده مصرف کند و در نتیجه، کالری بیشتری جذب کند.
تغییرات در هورمون هایی مانند گرلین، که احساس گرسنگی را تنظیم می کنند، نیز می تواند باعث افزایش اشتها و میل به غذاهای پرکالری شود. همچنین، کاهش متابولیسم پس از کاهش وزن می تواند بدن را به سمت ذخیره بیشتر انرژی هدایت کند. با گذشت زمان، بدن ممکن است کارایی بیشتری در جذب مواد مغذی و کالری پیدا کند. این پدیده می تواند تأثیر جراحی را کاهش دهد و به افزایش وزن منجر شود.
نوشیدنی های پرکالری مانند نوشابه های قندی، شربت ها و حتی برخی از آب میوه های طبیعی می توانند به سرعت جذب شوند و در عین حال حس سیری ایجاد نکنند. این مسئله به خصوص در افرادی که پس از عمل عادت به مصرف این نوشیدنی ها دارند، شایع است.
میان وعده های پرچرب و شیرین نیز می توانند به سرعت کالری دریافتی روزانه را افزایش دهند. مصرف این مواد غذایی اغلب به صورت ناخودآگاه و در نتیجه بی حوصلگی یا بی توجهی رخ می دهد. استرس، اضطراب، خستگی یا حتی شادی می توانند محرک هایی برای خوردن احساسی (پرخوری عصبی) باشند. این نوع خوردن معمولاً شامل غذاهایی با ارزش غذایی پایین و کالری بالا می شود.
سایر مقالات 👈 رژیم غذایی بعد از بای پس معده
پس از جراحی، برخی افراد به دلایل مختلفی از جمله خستگی، درد یا عدم انگیزه، فعالیت بدنی خود را کاهش می دهند. کاهش فعالیت بدنی باعث کاهش متابولیسم و افزایش احتمال بازگشت وزن می شود. عدم تعهد به برنامه های ورزشی بلندمدت نیز می تواند یکی از عوامل کلیدی در افزایش وزن مجدد باشد. برخی بیماران تصور می کنند که برای کاهش وزن جراحی به تنها کافی است و نیازی به تغییرات اساسی در سبک زندگی ندارند. این انتظارات غیر واقعی می تواند منجر به عدم رعایت نکات تغذیه ای و کاهش فعالیت بدنی شود.
پروتئین نه تنها باعث سیری طولانی تر می شود، بلکه در حفظ توده عضلانی نیز نقش دارد. منابع پروتئینی مانند مرغ، ماهی، تخم مرغ، حبوبات و لبنیات کم چرب باید بخشی اساسی از رژیم غذایی باشند. نوشیدنی های شیرین، دسرهای پرکالری و غذاهای فرآوری شده باید به حداقل برسند یا به کلی حذف شوند. این مواد معمولاً حاوی مواد مغذی کمی هستند و به سرعت کالری زیادی به بدن وارد می کنند. مصرف وعده های کوچک و توزیع آن ها در طول روز به حفظ سطح انرژی و جلوگیری از پرخوری کمک می کند. این روش می تواند باعث بهبود متابولیسم نیز شود.
سایر مقالات 👈 دوره نقاهت بعد از عمل مینی بای پس
حداقل 150 دقیقه فعالیت هوازی متوسط تا شدید در هفته توصیه می شود. ورزش هایی مانند پیاده روی سریع، دوچرخه سواری یا شنا می توانند به حفظ وزن کمک کنند. این تمرینات به افزایش توده عضلانی کمک کرده و باعث افزایش متابولیسم میشوند. تمرینات قدرتی مانند وزنه برداری یا کار با کش های مقاومتی مفید هستند.
متخصص تغذیه می تواند برنامه ای متناسب با نیازهای فرد ارائه دهد و نقاط ضعف در رژیم غذایی را شناسایی کند. در صورت داشتن عادت پرخوری عصبی یا مشکلات روانی، مشاوره با روانشناس می تواند، کمک کننده باشد. انجام آزمایش های دوره ای مانند آزمایش خون برای ارزیابی سطح مواد مغذی و هورمون ها ضروری است.
تحلیل دقیق رفتارهای تغذیه ای و سبک زندگی برای شناسایی عواملی که منجر به بازگشت وزن شده اند، ضروری است. این شامل بررسی عادات غذایی، میزان فعالیت بدنی و تغییرات فیزیولوژیکی است. بازنگری در رژیم غذایی و بازگشت به اصول تغذیه ای پس از جراحی می تواند کنترل مشکل کمک کند. این اصول شامل کاهش مصرف کربوهیدرات های ساده، افزایش پروتئین و کنترل حجم وعده های غذایی است. توجه به کیفیت مواد غذایی مصرفی و پرهیز از غذاهای فرآوری شده نیز اهمیت دارد.
انجام فعالیت های ورزشی هوازی و مقاومتی به طور منظم می تواند به سوزاندن کالری و بهبود وضعیت متابولیسم کمک کند. تنوع در فعالیت های ورزشی برای افزایش انگیزه و جلوگیری از خستگی روانی مفید است. در موارد خاص، پزشک ممکن است داروهایی برای کنترل اشتها یا بهبود متابولیسم تجویز کند. برخی افراد ممکن است از روش هایی مانند بالون معده یا تزریق بوتاکس در معده برای کنترل وزن بهره ببرند.
بازگشت وزن پس از عمل بای پس معده یک چالش جدی است، اما با آگاهی و تلاش می توان از آن پیشگیری کرد یا آن را مدیریت نمود. ایجاد تغییرات پایدار در سبک زندگی، پایبندی به رژیم غذایی سالم، حفظ فعالیت بدنی منظم و دریافت حمایت حرفه ای از پزشکان و متخصصان، کلید موفقیت در این مسیر است. به یاد داشته باشید که جراحی تنها یک ابزار است و حفظ نتایج آن نیازمند تعهد و تلاش مداوم است.